Sport włącza do życia

Ustawa o kulturze fizycznej z 1996 mówi, że jest ona częścią kultury narodowej chronionej przez prawo. Każdy obywatel niezależnie od wieku, płci, rasy, wyznania, stopnia i rodzaju niepełnosprawności powinien mieć równe prawo do korzystania z różnych form aktywności fizycznej.

Historycznie osoby z niepełnosprawnością niestety często były odsuwane poza margines społeczeństwa, zamykane w domach i wyłączane z życia społecznego. Istniejące bariery często były nie do pokonania, a dodatkowo osoby niepełnosprawne nie zawsze znały swoje prawa i miały zasoby do ich egzekwowania. Dopiero w XX wieku sytuacja zaczęła się poprawiać.

W 1986 roku przyjęto zbiór rezolucji nazwany „Europejską Kartą Sportu dla Wszystkich: Osoby Niepełnosprawne”. Znalazły się w niej między innymi takie założenia:

· Sport dla wszystkich jest wszechstronny i obejmuje: sport na najwyższym poziomie (elitarny), sport zorganizowany (klubowy), sport rekreacyjny i sport dla zdrowia ze względów leczniczych lub w celu doskonalenia sprawności fizycznej.

· Sport dla osób niepełnosprawnych musi być promowany ponieważ: podnosi ich jakość życia, dostarcza korzyści fizjologicznych i społecznych.

Poza promowaniem sportu ważne jest również zwalczanie barier psychologicznych, architektonicznych czy finansowych.

Badaniem zmian w zachowaniu osób uprawiających sporty oraz zmiennych psychologicznych (jak emocji, procesów poznawczych, motywacji oraz doznań somatycznych), które tym zmianą towarzyszą zajmuje się psychologia sportu.

Już Ludwig Guttmann, którego uważa się za prekursora ruchu paraolimpijskiego podkreślał, że sport może być nie tylko formą rehabilitacji dla osób z niepełnosprawnością, ale również narzędziem do aktywizacji, zapobiegającym wykluczeniu społecznemu.

Badacze zauważają również inne korzyści wynikające z uprawiania sportu przez osoby niepełnosprawne. Jest to między innymi zmiana postrzegania własnego ciała na bardziej pozytywne, postrzeganie siebie w bardziej prawdziwy, adekwatny sposób poprzez doświadczanie sukcesów i porażek oraz poprawa poczucia własnej atrakcyjności.

Coraz popularniejsze staje się podejście multidyscyplinarne, w którym dzięki pomocy różnych specjalistów (m.in. lekarzy, fizjoterapeutów, trenerów, psychologów) osoba z niepełnosprawnością może otrzymać wsparcie w pełnym wymiarze, a sport może stać się możliwością wyrównywania szans, inkluzji społecznej, usamodzielniania się czy po prostu doświadczania wysokiej jakości życia.